Nooit had ik kunnen denken dat mijn “crowd funding” project - wie er nog niet over gehoord heeft kan hieronder erover lezen – dat ik na lang peinzen op poten heb gezet, zo goed zou lopen. Mijn oorspronkelijke idee was dat ik voor De Wraak van Baudelaire en Terug naar Hiroshima telkens ongeveer 1000 cultuurliefhebbers moest vinden die 10 euro wilden sponsoren om deze romans naar het Engels te doen vertalen. Wat blijkt? Er zijn inderdaad mensen die 1 participatie van 10 euro kopen, maar het merendeel van de sponsors koopt er meerdere. Voor alle duidelijkheid: ik ben evengoed verguld met mensen die 1 participatie kopen. Als fulltime schrijver in de Lage Landen weet ik maar al te goed dat men de tering naar de nering moet zetten. Ik ben echter verrast door het aantal participanten dat meer dan 1 participatie koopt, met uitschieters tot 200 participaties in één keer. Wat mij opvalt is dat in deze tijd van crisis en budgettaire strengheid er nog zoveel mensen zijn die iets overhebben voor een cultureel project waarmee in feite geen winst kan worden gemaakt. Dat heeft mij een hart onder de riem gestopt. Het vertaalbedrag voor “De Wraak van Baudelaire” is reeds voor twee derden volstort, dat van “Terug naar Hiroshima” voor meer dan een derde.
Dat is een voortreffelijk resultaat na nog geen volledige maand crowd funding, maar ik ben er natuurlijk nog niet. Toch doemt in mijn voorzichtige schrijvershartje de hoop dat mijn project zal kunnen slagen, want ook de pers reageerde positief op het persbericht van mijn uitgeverij Houtekiet. De meeste Vlaamse kranten hebben erover bericht, tot het Engelstalige weekblad Flanders Today toe, en ook in Nederland was er respons.
Een voorbeeld vindt u op http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GOT3LV4HK
Anderstalige persberichten staan nog op stapel.
Voor de Engelse vertalingen heb ik op het moment twee geïnteresseerde uitgeverijen: een Engelse en een Amerikaanse. Er volgt nog een Russische fragmentvertaling van 30 pagina’s van Terug naar Hiroshima door de Russische schrijfster en vertaalster Larisa Biyuts, waarna ze hetzelfde zal doen voor De Wraak van Baudelaire. Ik weet dat mijn project tijd zal kosten – in deze snelle wereld is de literatuur nog altijd traag – en dat er nog veel water naar de zee moet stromen, maar raad eens: ik zie toch al het strand.
Hieronder vindt u de volledige tekst over het crowd funding project zoals hij uit mijn pen kwam toen ik ermee startte en links naar de sponsorpagina en de lijst van participanten/sponsors.
Ik houd jullie verder op de hoogte. Toen ik jonger was, werd ik reisschrijver en wilde ik avontuur. Nu besef ik dat dit project evengoed een avontuur is…
Ik had nooit durven dromen dat het zo snel zou gaan: de afgelopen week heb ik het vertaalcontract voor De Wraak van Baudelaire met Brian Doyle ondertekend. Dank aan de mensen die dit mogelijk hebben gemaakt! Toen ik enkele maanden geleden met het idee rondliep om mensen te vragen om te participeren aan een Grote Droom ( nu mogen Hoofdletters voor één keer), dacht ik in eerste instantie dat ik compleet gaga was geworden. Wie zou in deze crisistijd een schrijver helpen om twee van zijn romans naar het Engels vertaald te krijgen? Goedkoop zijn literaire vertalingen niet, geen wonder ook: er wordt veel vakmanschap, geduld en liefde voor de tekst in gestopt en dat kost tijd en geld. Ik kreeg bijna een waterhoofd van al dat tobben, maar stilaan begon het opzet toch te rijpen, ondanks mijn gêne ervoor. Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat ik zowel voor De Wraak van Baudelaire als voor Terug naar Hiroshima, de twee romans die volgens de pers in Nederland en Vlaanderen internationale mogelijkheden hebben, ongeveer duizend mensen moest vinden die tien euro wilden investeren, met de mogelijkheid dat ze hun geld terugzien. Toegegeven, dat terugzien zal tijd kosten. Eerst heb je ongeveer een jaar nodig alvorens de vertalingen klaar zijn, daarna moeten de manuscripten nog nagekeken worden en pas dan kunnen we bij buitenlandse uitgevers aankloppen. Daarna moeten er meestal maanden met gekruiste vingers gewacht worden op een antwoord. En wanneer er een positieve reactie van een uitgever komt, verstrijken er weer flink wat maanden voordat het boek op de markt verschijnt… Pas het jaar daarop worden de eerste copyrights gestort… Als het boek in de Engelstalige markt tenminste niet verzopen is in het immense aanbod. Allemaal angsten en twijfels die me belaagden, maar op één of andere manier bleef ik vasthouden aan mijn – daar komt er weer eentje! – Droom.
En wat is gebleken? De meeste participanten/sponsors hebben meer dan 1 participatie van tien euro gekocht, sommige meer dan honderd. De steun en de aanmoedigingen die ik heb gekregen, hebben me een beetje van mijn sokken geblazen. Ook in deze tijd blijven mensen blijkbaar gefascineerd door passie (ik heb met veel moeite een Hoofdletter kunnen inslikken). Ik zal dat niet vergeten en wanneer de angst toeslaat dat na al deze hulp mijn project toch nog zou falen, probeer ik vertrouwen in de toekomst te hebben met de achterliggende gedachte dat anderen er ook vertrouwen in koesteren.
Er zijn mensen die vragen waarom ik een crowd funding voor twee romans heb opgestart. Dat was in alle eerlijkheid niet mijn idee. Ik vond één boek al zo’n gewaagd plan! Een Amerikaans literair agent drukte mij echter op het hart dat ik niet met een one shot op de markt moest proberen te komen. Je moet een eventueel geïnteresseerde uitgever laten merken dat je een backlist hebt. De Engelstalige markt is immers zo groot dat je je als schrijver uit een klein taalgebied moet tonen als een professioneel auteur met meerdere internationaal verkoopbare romans op je naam. Hoewel mijn oren langs alle kanten begonnen te flapperen omdat ik mijn oorspronkelijke idee plotseling zag verdubbelen - o jee, nog meer schooien bij de mensen! -, heb ik goed geluisterd naar de raad van deze wijze man die al zo lang in de business zit.
Ik heb de afgelopen maanden nog andere dingen geleerd. Vooral in de Angelsaksische landen ondergaat het boekbedrijf in een steeds sneller tempo een evolutie die de markt ingrijpend zal veranderen en daar in feite al mee bezig is. Via social media heb ik contact gelegd met jonge Amerikaanse schrijvers die Amazon.com beschouwen als de grootste en meest innovatieve uitgever van de States en lak hebben aan “klassieke” uitgevers. Daardoor raakte ik nog meer in verwarring, maar ik besloot om het vel van de beer niet te verkopen alvorens hij geschoten is. Eerst moet ik manuscripten in het Engels hebben alvorens ik kan besluiten of ik de e-book route dan wel een “klassieke” uitgever gebruik. Vooralsnog neig ik – ik ben per slot van rekening niet meer zo “piep” – nog altijd naar een uitgever. Toch ben ik niet blind voor de steeds sneller om zich heen grijpende veranderingen in het publiceren en lezen van boeken. Ik heb onlangs een nieuw type e-reader in handen gehad en hoewel ik een groot liefhebber van het papieren boek ben, was ik verrast door de kwaliteit en de leesbaarheid van het scherm, ook in volle zonlicht, en de handigheid van het kleine lichtgewicht apparaat waar je honderden boeken kan instoppen. Misschien zijn wij de laatste generatie die papieren boeken leest, of anders worden papieren boeken echte luxeproducten voor fijnproevers. We zullen zien, voorlopig is het nog wat te vroeg om goed gefundeerde voorspellingen te kunnen maken.
Eind september van dit jaar wil Brian Doyle Baudelaire’s Revenge voltooien. Als de crowd funding van Return to Hiroshima zo blijft lopen, zal de vertaling ervan, die reeds gestart is door de Nederlandse vertaalster Vivien Doornekamp-Glass, niet veel langer op zich laten wachten.
Dan kan dit avontuur pas echt beginnen. Is dat wel goed voor mijn rikketik, al die spanning en hoop de komende maanden? Ach, mijn hart voelt zich zodanig gesterkt door de steun van de participanten/sponsors dat het veel meer aankan dan ik denk….
Wie nog geïnteresseerd is in de “technische” details van mijn crowd funding kan de blogs onder deze nieuwe aflevering lezen en een kijkje nemen op de sponsorpagina en de lijst van participanten/sponsors.